Over in-ear monitors

Wat is een monitor?

Wanneer we het bij in-ears hebben over een monitor, dan gaat het niet over een beeldscherm; het gaat over het 'monitoren van geluid'. Wanneer je als artiest op het podium staat, sta je voornamelijk achter de PA (luidsprekers), die staan namelijk naar je publiek gericht. Het enige wat jij hoort is een bassig geluid, maar je mist de scherpte en kunt niet goed horen wat je zelf eigenlijk doet; je kunt jezelf niet goed monitoren!

Wanneer je in de buitenlucht speelt, is dit al hinderlijk, maar wanneer je in een zaal speelt, kom je in een acoustische galmbak terecht met reflecties van alle kanten (afhankelijk van de zaal). Het geluid dat de band maakt, komt bij grotere zalen via de achterwand vertraagd weer terug, waardoor je jezelf constant achter jezelf aan hoort zingen. Heel vervelend. Maar dit probleem was op te lossen door middel van de Floor monitor!

Floor monitor

De Floor monitor is een luidspreker die niet naar de zaal gericht staat, maar naar jou! Hij ligt vlak voor je waardoor deze alle overige reflecties behoorlijk overstemt en je veel beter kunt horen wat jij zelf doet. Hierdoor word je zelfverzekerder en kun je beter 'monitoren' of je goed op toon zingt, of het juiste akkoord aanslaat. Via jouw floor monitor kun je precies horen wat jij wilt horen; dus jouw zang, een beetje backing vocalisten en de gitaar bijvoorbeeld. De gitarist kan dat ook, evenals de bassist, toetsenist en drummer. Ideaal zou je denken! Maar nee...

Met al die floor monitors op het podium ontstaat er ook veel 'podiumlawaai'. De zanger kan zich niet goed horen dus die monitor moet harder. De gitarist kan hierdoor zijn gitaarspel niet meer horen en zijn versterker moet harder, of zijn monitor. Dat geldt ook voor de bassist en ga zo maar door. Uiteindelijk ontstaat er een brei aan herrie op het podium hetgeen gehoorschade en oorsuizen tot gevolg heeft. Bovendien komt het het speelplezier niet ten goede. Wat zou het mooi zijn als iedereen zijn eigen monitor had zonder last van elkaar te hebben... En hier komt de in-ear monitor om de hoek!

De in-ear monitor

Stel nou dat we al die floor monitors zo klein konden maken, dat ze in je oor passen zodat alleen jij ze hoort. Een 'monitor in het oor', zeg maar. Nou, daar heb je 'm al; de in-ear monitor! Het mooie van de in-ear monitor is, dat de floor monitors niet meer op het podium liggen, hetgeen een heleboel lawaai vermindert. Daarnaast ben je niet meer afhankelijk van waar jouw monitor ligt, je kunt dus over het hele podium bewegen en overal hoor je precies wat jij wilt, zonder dat een ander daar last van heeft. Je in-ears zitten zo dicht bij je trommelvlies, dat ze ook niet zo hard hoeven worden gezet, dus je loopt minder kans op gehoorschade en je kunt perfect 'pitchen' (op toon zingen).

2-Weg, 3-weg, 10-weg? Drivers?

Je hebt er waarschijnlijk wel eens wat over gehoord, maar wat houdt dat nou precies in, een 3-weg systeem? Stel je even je oordopjes voor die je kreeg bij je mobiele telefoon. Als je daar muziek door afspeelt, moet het luidsprekertje (driver) zowel de lage, midden als hoge tonen weergeven. Dat kan wel, maar al deze frequenties hebben een ander karakter en zitten elkaar dus eigenlijk een beetje in de weg, doordat het door dat ene luidsprekertje gemaakt moet worden. 
Stel nou dat je de bastonen van de mid/hoge tonen kunt scheiden. Dan heb je een driver die zich voornamelijk bezig houdt met de lage tonen zonder daarbij gehinderd te worden door de midden en hoge tonen. Een veel schoner geluid dus. De mid/hoge tonen worden dan nog door 1 driver verwerkt. We spreken dan van een 2-weg systeem.

Wanneer we nu de midden en hoge tonen ook zouden scheiden, dan hebben we ook daar een veel zuiverder weergave van de midden tonen en hoge tonen. Naast de basdriver beschikt het systeem dan in totaal over 3 drivers; een 3-weg systeem.

Wanneer we vervolgens het aantal drivers gaan verdubbelen (2x laag, 2x mid en 2x hoog bijvoorbeeld), dan heeft de in-ear het ineens een stuk makkelijker. Vergelijk het met een 2 cilinder motor en een 4 cilinder. De 4 cilinder hoeft veel minder hard te werken en draait veel soepeler. Een in-ear monitor met meer drivers, hoeft ook minder hard te werken. Het geluid klinkt veel rustiger, waardoor het oor minder snel vermoeid raakt en de plaatsing van de instrumenten (de soundstage) wordt steeds gedetailleerder. 

12-weg?
Nee, een 12-weg systeem bestaat niet. Er bestaan wel 3-weg systemen met 12 drivers (4 voor het laag, 4 voor het mid en 4 voor het hoog). Bij deze in-ear systemen kun je al echt spreken over high end hi-fidelity audio. Geweldig voor audiofielen die het maximale uit hun audio apparatuur willen halen of muzikanten die tijdens het spelen het gevoel willen hebben dat ze naar cd-kwaliteit audio luisteren. Maar heb je dat als muzikant op het podium ook nodig? Of wil je gewoon goed horen wat je doet?

Welke in-ear monitor past bij jou?

Over het algemeen merken wij dat de meeste muzikanten het graag 'simpel' houden. De meest verkochte in-ear monitors hebben 2 of 3 drivers, maar er bestaat niet zoiets als 'de gemiddelde' muzikant. Wat een ander mooi vindt, kan helemaal niets voor jou zijn en andersom. Het is zeker niet zo dat 'meer drivers' overbodige luxe is of zinloos. Het is ook zeker niet zo dat 'meer drivers' betekent dat het een betere in-ear is. De beste in-ear is de in-ear die doet waar jij hem voor nodig hebt. Wil je 'recht voor zijn raap', dan is een 2-weg of 3-weg prima. Wil je wat meer 'rust voor je oren' of een mooiere 'soundstage', dan kun je voor 3-weg systemen gaan met onder andere single, dual, en quad drivers.

Kan ik ze ook vooraf beluisteren?

Ja dat kan, meer daarover lees je in 'Over demo-sessies'.